Microplastics: onzichtbaar, maar overal. Vooral in plastic flesjes.
Microplastics: onzichtbaar, maar overal. Vooral in plastic flesjes.
We drinken het elke dag, zonder erbij na te denken: water. En gelukkig kunnen we in Nederland gewoon veilig kraanwater drinken. Sterker nog: het is een van de schoonste ter wereld. Maar wie denkt dat water uit een plastic flesje nóg schoner of veiliger is, komt bedrogen uit. Want met elke slok uit zo’n fles krijg je óók iets anders binnen: microplastics. En niet zo’n beetje ook.
Wat zijn microplastics eigenlijk?
Microplastics zijn plasticdeeltjes kleiner dan 5 millimeter. Sommige worden bewust toegevoegd aan producten zoals scrubs of tandpasta. De rest ontstaat wanneer grotere stukken plastic, zoals PET-flessen, langzaam afbreken. Ze verdwijnen niet, maar verspreiden zich. In de natuur, in ons voedsel en uiteindelijk: in ons lichaam.
Hoe komen microplastics in je lichaam?
De meeste mensen denken bij microplastics meteen aan oceanen of vissen. Maar recent onderzoek laat zien dat we ze vooral binnenkrijgen via voedsel, lucht én drinkwater. En dan met name: water uit plastic flessen.
Uit onderzoek van de State University of New York bleek dat 93% van de geteste plastic waterflesjes microplastics bevatte. In sommige gevallen zaten er meer dan 10 deeltjes per liter in.
In kraanwater werden óók microplastics aangetroffen, maar in veel lagere concentraties. Volgens de WHO zijn de niveaus in kraanwater aanzienlijk lager dan in gebotteld water, vooral in landen met strenge zuiveringsprocessen, zoals Nederland.
Toch blijft de conclusie wrang: zelfs als je geen plastic fles aanraakt, krijg je het binnen.
Wat doet het met je lichaam?
Dat weten we nog niet precies. Maar de signalen zijn allesbehalve geruststellend. Onderzoekers vermoeden dat microplastics:
- Cellen kunnen beschadigen
- Ontstekingsreacties kunnen uitlokken
- De darmwand aantasten
- Giftige stoffen kunnen meedragen die hormonen verstoren
In 2024 vonden onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam zelfs microplastics in menselijke bloedmonsters.
De realiteit: het wordt nog erger dan je denkt
Alsof dat nog niet genoeg is, blijft nieuw onderzoek ons verbazen – of verontrusten. Een paar feiten die moeilijk te negeren zijn:
- In 2020 werden microplastics aangetroffen in de placenta van ongeboren baby’s.
Plastic bereikt ons dus al vóór onze eerste ademhaling.
Bron: Environment International, 2021 - Microplastics zijn gevonden in longweefsel van levende mensen.
Bron: Science of the Total Environment, 2022 - Bij dierstudies bleek dat nanoplastics zich kunnen ophopen in de hersenen en neurologische schade veroorzaken.
Bron: PNAS, 2024 - Zelfs de natuur ontkomt niet: regendruppels en sneeuwvlokken bevatten plasticdeeltjes, zelfs in de Alpen en op de Noordpool.
Bron: Nature Geoscience, 2019
En hoeveel plastic krijg jij zelf binnen? Gemiddeld zo’n 5 gram per week. Dat is net zoveel als:
- 1 creditcard per week
- 21 creditcards per maand
- Meer dan 1 kilo plastic per jaar
Bron: WWF, 2019
We leven in een wereld waarin je plastic ademt, eet, drinkt en onbewust doorgeeft. Zelfs aan de volgende generatie.
Wat kun je doen?
Je volledig afsluiten voor microplastics is onmogelijk. Maar je blootstelling verminderen? Absoluut. Een van de simpelste keuzes: stoppen met water drinken uit plastic flesjes. Kies liever voor kraanwater, dat is niet alleen gezonder, maar ook goedkoper en stukken duurzamer.
Daarom hebben wij het initiatief www.petfles.org gestart: een campagne die aandacht vraagt voor de verborgen impact van plastic flesjes. Het doel? Mensen bewust maken van de schadelijke effecten én aanmoedigen om over te stappen op herbruikbare alternatieven.
Want gezond water hoort vrij te zijn van plastic. En van twijfel.
Sources:
- Orb Media (2018): https://orbmedia.org/stories/Invisibles_plastics
- WHO (2019): https://www.who.int/publications/i/item/9789241516198
- Vrije Universiteit Amsterdam (2022): https://www.vu.nl/nl/nieuws/2022/onderzoekers-vinden-microplastics-in-menselijk-bloed.aspx
- WWF & University of Newcastle (2019): https://www.wwf.org.au/news/news/2019/youre-eating-plastic-if-you-eat-drink-and-breathe#gs.5gq0n6
- Environment International (2021): https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0160412020322297
- Science of the Total Environment (2022): https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S004896972200586X
- PNAS (2024): https://www.pnas.org/doi/10.1073/pnas.2306650120
- Nature Geoscience (2019): https://www.nature.com/articles/s41561-019-0335-5
- EFSA: https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/microplastics
